درمان ریشه به معنای خارج کردن عصب یک دندان، تمیز کردن و شکل دادن به فضای کانال است و در آخر نیز جهت ممانعت از ورود میکروب و باکتری به عصب دندان باید دندان را پر کنند. درمان ریشه به این جهت انجام می شود که دندان را هرچند بدون عصب زنده داخل دهان داشته باشیم و در کنار آن نیز در زمان خوردن درد نداشته باشیم. همچنین باقی ماندن دندان داخل دهان باعث حفظ زیبایی و ظاهر بیمار نیز می گردد.
درمان ریشه به معنای خارج کردن عصب یک دندان، تمیز کردن و شکل دادن به فضای کانال است و در آخر نیز جهت ممانعت از ورود میکروب و باکتری به عصب دندان باید دندان را پر کنند. درمان ریشه به این جهت انجام می شود که دندان را هرچند بدون عصب زنده داخل دهان داشته باشیم و در کنار آن نیز در زمان خوردن درد نداشته باشیم. همچنین باقی ماندن دندان داخل دهان باعث حفظ زیبایی و ظاهر بیمار نیز می گردد. درمان ریشه دندان معمولاً نیازمند یک یا دو جلسه ملاقات با پزشک می باشد، اما در بعضی موارد ممکن است به علت سختی کار یک جلسه دیگر نیز به دوره درمان ریشه دندان اضافه شود.
درمان ریشه زمانی لازم می شود که پزشک تشخیص دهد ناحیه نرم بافت دندان دچار عفونت شود. این عفونت منجر به پوسیدگی دندان می گردد. در این مواقع عکس رادیولوژی توسط پزشک تجویز می شود و عفونت ها و وضعیت دندان بیمار کامل بررسی می شود، زیرا این عکس دارای اشعه ایکس می باشد و وضعیت کلی دندان و مشکلات احتمالی را نیز می توان از روی آن تشخیص داد. علائم تشکیل عفونت دهان را می توان از روی لق شدگی دندان، درد هنگام خوردن و آشامیدن به خصوص مواد سرد و گرم و … تشخیص داد.
در صورتی که عفونت دهان پیشرفت کند، دیگر این علائم را شاهد نیستیم، زیرا عفونت به ریشه دندان رسیده و عصب دندان از بین می رود. پس از این مشکلات دیگری متوجه دندان می شوند، از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: ورم لثه اطراف دندان آسیب دیده، ترشح چرک از دندان، ورم صورت، درد در زمان جویدن و تیرگی دندان. درد عصب کشی دندان تقریبا زیاد است، اما دردی که به هنگام درمان ریشه مواجه فرد است، کمتر از درد درمان در هنگام پر کردن دندان می باشد. اما این را هم باید مد نظر داشت که ممکن است بعد از درمان درد قابل توجهی را داشته باشیم.
فقط در حین درمان ریشه اندکی خونریزی داریم. بعد از درمان ریشه دندان حساس می شود و بنابراین رعایت نکاتی همچون عدم جویدن مواد غذایی سفت ضروری است. برای تسکین درد داروهایی که توسط پزشک تجویز شده است را استفاده کنید در صورتی که درد دندان شما ادامه داشت حتما به پزشک خود مراجعه کنید. همچنین قابل ذکر است که در این دوره چند بار باید نزد پزشک رفت تا دوره درمان تکمیل شود.
مراحل انجام درمان ریشه:
در مرحله اول، پس از بیحس نمودن دندان و برداشتن پوسیدگی و ترمیم های قبلی، از تاج دندان مسیری جهت ورود به فضای داخل دندان و کانالها ایجاد می گردد.
در مرحله دوم ، تمام اعصاب و عروق خونی داخل کانال را توسط وسائل باریک سوزن مانندی ( بنام فایل ) خارج نموده و پس از نفوذ تا انتهای کانال در صورت امکان سراسر ریشه را توسط این وسایل از سایز کوچک به بزرگ تمیز و پاکیزه می کنیم.
در مرحله سوم ، با مواد مخصوص صورتی رنگی ( به نام گوتا ) ، کانال تمیز و پاکیزه شده را پر و مسدود می‌کنیم تا میکروبها نتوانند در این فضاها وارد شوند. در تمام مراحل فوق ، طول کارکرد وسایل بکار برده شده تا انتهای کانال توسط رادیوگرافی و وسایل دیجیتالی کنترل می گردد و در نهایت تاج دندان ، پانسمان شده و جهت ترمیم و یا روکش کردنِ دندان به دندانپزشک مربوطه ارجاع می گردد.
انواع عصب کشی دندان:
۱ـ عصب کشی (روت کانال تراپی) اولیه بدون جراحی:
این عمل برای مدیریت التهاب یا عفونت انجام می‌شود.
۲ـ عصب‌کشی (روت کانال تراپی) ثانویه:
چنانچه عصب‌کشی اولیه مشکل را کاملاً رفع نکند، عصب‌کشی ثانویه انجام می‌شود.
۳ـ آپیکوکتومی (جراحی حذف انتهای ریشه دندان):
در این عمل میکروجراحی انتهای ریشه دندان و بافت عفونی برداشته می‌شود. آپیکوکتومی در صورت موفقیت‌آمیز نبودن عصب کشی معمول انجام می‌شود.
۴ـ پالپوتومی (جراحی ترمیم ریشه دندان):
این عمل بر روی کودکان انجام می‌شود و طی آن عصب و پالپ بیمار فقط از تاج دندان برداشته می‌شود و به عصب ریشه دست زده نمی‌شود.
۵ـ پالپکتومی (جراحی تخلیه ریشه دندان):
پالپکتومی نیز نوعی عصب‌کشی مخصوص کودکان است که در آن کل پالپ و عصب تخلیه می‌شود.