به رسوبات روی دندانها و لثه ها که به علت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ایجاد میشود جرم میگویند.جرم دندان علاوه بر اینکه یکی از دلایل اصلی بوی بد دهان است میتواند عاملی خطرناک برای سلامت دندان ها باشد و همچینین باعث تغییر رنگ دندان ها نیز میشود.جرم دندان میتواند به پوسیدگی دندان و همچنین بیماری های لثه منجر شود.بعضی عوامل مانند مصرف زیاد قهوه، چای و سیگار میتوانند سرعت جرم گرفتن دندان را زیاد کنند.
جرم پلاک میکروبی یک لایه چسبناک و بدون رنگ از باکتری هاست که به صورت یک رسوب نرم بر روی دندان ها تجمع میکند و جرم همان پلاک میکروبی است که اگر ۲۴ تا ۴۸ ساعت به طور کامل بر روی دندان بماند و برداشته نشود میتواند با مواد معدنی در بزاق دهان ترکیب شده که به مرور زمان مواد معدنی در آن نفوذ کرده و سخت (منالیزه) شده و محکم به سطح دندان ها میچسبد و با شستشو و مسواک پاک نمیشود و در بالا و زیر لثه قرار میگیرد جرم زیر لثه محکم بر سطح ریشه متصل شده و رنگ آن قهوه ای تا سیاه یا سبز مایل به سیاه بوده، جرم زیر لثه باعت بیماری لثه، تحلیل استخوان اطراف ریشه و لقی دندان میشود. جرم بالای لثه معمولا سفید مایل به کرم تا زرد رنگ و گاهی خاکستری است و باعث تجمع پلاک باکتریال میشود.
مطمین باشید در صورتی که صحیح مسواک بزنید تشکیل جرم به حداقل خواهد رسید.
در صورتی که جرم دندان برطرف نشود،در مرور زمان با نفوذ به عمق لثه منجر به تحلیل لثه میشود.
به فرایند زدودن جرم از دندان جرم گیری میگوییم. جرمگیری دندان در طی چند جلسه انجام میشود و باید بیمار در فاصله بین جلسات، طبق دستورات دندانپزشک عمل کند و بهداشت را کاملا رعایت کند و از دهانشویههای مخصوص استفاده کند.
عوارض و علایم جرم دندان
یکی از اولین علایم وجود جرم دندان ،خونریزی به هنگام مسواک زدن است. همچنین جرم دندان یکی از دلایل بوی بد دهان است.
در صورتی که جرم از دندان جدا نشود و از دهان خارج نشود ،میتواند عاملی برای مبتلا شدن فرد به بیماری های خطرناک تر و جدی تر باشد.همچنین جرم دندان میتواند باعث تغییر رنگ و فرم لثه شود.
جرم گیری دندان چگونه انجام میشود؟
جرم گیری با ابزارهای دستی و ابزار های التراسونیک انجام میشود.در جرم گیری با ابزار های دستی ،دندانپزشک به صورت دستی با استفاده از جرمگیر دندان ،پلاک های روی دندان را از بین میبرد،این نوع جرمگیری برای افرادی مناسب است که جرم دندان شدید ندارند.
در جرمگیری به روش التراسونیک ،دندانپزشک با بهره گیری از یک دستگاه کوچک و سر فلزی آن پلاک ها را از سطح دندان و لثه جدا میکند، در این روش برای شستن جرم و سرد نگه داشتن سر دستگاه از اسپری آب استفاده میشود.بیمار درحین جرم گیری هیچ دردی احساس نمیکند،نوک قلم دستگاه جرمگیری دندان را نمیتراشد ،اما با ایجاد لرزش و ضربه های بسیار بسیار کوچک جرم دندان را از بین میبرد.
عوارض جرمگیری دندان
-
- دهان و دندان ها را با آب نمک ولرم و رقیق (یک لیوان آب ولرم و یک چهارم قاشق چایخوری نمک) حداقل دو تا سه بار در طول روز شستشو دهید.
- اولین مسواک بعد از درمان با ملایمت زده شود.
فوائد جرم گیری دندان
پلاک های دندانی یا همان جرم های دندانی بر اثر رعایت نکردن بهداشت پیش می آید و در دراز مدت سلامت دندان ها را تهدید می کند.
تجمع جرم دندان به مرور به بافت های عمقی لثه نفوذ کرده و در نهایت منجر به تحلیل لثه و از بین رفتن زیبایی دندان ها می شود.
و در محیط دهان، میکروارگانیسم های مختلفی وجود دارد که پس از صرف هر وعده غذایی، همراه مواد قندی و اسیدی حاصل از تجزیه غذا روی سطح دندان تجمع می کنند و باعث تشکیل لایه ای چسبنده و بی رنگ به نام «پلاک میکروبی» می شود که به راحتی و با استفاده از مسواک و نخ دندان برداشته می شود.
در صورتی که پلاک میکروبی به مدت طولانی روی سطح دندان باقی بماند، تبدیل به لایه ای سخت با رنگ زرد قهوه ای به نام جرم دندانی می شود.
دندانپزشک ابتدا به بررسی های کلینیکی و رادیوگرافی می پردازد و در صورتی که بیماری در مراحل اولیه باشد، جرم گیری را توصیه می کند.
جرم در دهان به علل مختلف بوجود می آید که با رعایت بهداشت مناسب قابل پیش گیری است، اما چنانچه به دلایل مختلف بوجود آید حتماً باید برداشته شود تا لثه ها به حالت نرمال و سالم خود برگردند.
این درمان در سال بیش از دو بار در بازه زمانی ۶ ماهه بیشتر نباید انجام شود.