آنچه والدین باید قبل از مراجعه به دندانپزشک کودکان و اطفال بدانند
واژه دندانپزشکی در ذهن بسیاری از افراد همراه با تصور درد و ناراحتی می‌باشد و یکی از عوامل اصلی عدم مراجعه به دندانپزشک است. این امر در کودکان اهمیت بیشتری یافته به‌طوری‌که پایه و اساس دندانپزشکی کودکان هدایت رفتار کودکان می‌باشد.
تفاوت مهم درمان توسط دندانپزشک کودکان و اطفال در نحوه ارتباط است. در بزرگسالان ارتباط یک‌به‌یک بوده (دندانپزشک/بیمار) درحالی‌که در کودکان این ارتباط یک‌به‌دو (دندانپزشک/بیمار خردسال –والدین او) می‌باشد.
بنابراین آگاهی والدین و همکاری آن‌ها با دندانپزشک از عوامل مهم موفقیت درمان دندانپزشکی کودکان تلقی می‌گردد. در این مطلب به شایع‌ترین اشتباهات والدین و راهکارهای مناسب برای همکاری بهتر کودکان در محیط دندانپزشکی می‌پردازیم.
والدین مضطرب
بین اضطراب والدین به‌خصوص مادر و همکاری نامناسب کودک در دندانپزشکی رابطه مستقیمی وجود دارد. این تأثیرگذاری در کودکان زیر ۴ سال اهمیت بیشتری می‌یابد.
لذا والدین نباید تنش‌ها و نگرانی‌های خود در زمینه دندانپزشکی را در مقابل کودک بروز دهند. این نگرانی‌ها حتی به‌صورت غیرکلامی می‌توانند به کودکان منتقل شوند.
اطلاعات دردسرساز برای کودکان
استفاده از تعابیر مناسب و واژه‌های جایگزین برای کلمات مختلف یکی از روش‌های مورداستفاده در دندانپزشکی کودکان است.
مثلاً دندانپزشک ممکن است به‌جای کلمه ساکشن از واژه “جاروبرقی” به‌جای کلمه توربین از “مسواک برقی” به‌جای کلمه سرنگ آب از واژه ” تفنگ آب‌پاش ” و…استفاده نماید. دندانپزشک هیچگاه برای کودکان از واژه‌های سوراخ کردن دندان، بی‌حسی لب و لثه، عصب‌کشی یا کشیدن دندان استفاده نمی‌نماید.
این امر در طول درمان دندانپزشکی کودک ادامه خواهد داشت و مدیریت آن باید کاملاً به دست دندانپزشک باشد. لذا اطلاعاتی که والدین قبل از ورود به محیط دندانپزشکی به کودک می‌دهند اغلب کودک را دچار مشکل می‌نماید.
ترس از آمپول!
یکی از مواردی که حجم عمده اضطراب والدین و کودکان را تشکیل می‌دهد استفاده از آمپول و یا همان بی‌حسی هست.
والدین در این زمینه نیز نباید قبل از حضور در محیط دندانپزشکی اطلاعاتی به کودک بدهند. زیرا دندانپزشک بجای لفظ آمپول از کلماتی مانند “یک نیشگون کوچک ” یا ” شربت خواب کننده دندان ” و به‌جای بی‌حسی از کلماتی مانند ” خواب رفتن دندان ” و…استفاده می‌کند. در بعضی از مواقع دندانپزشک طوری عمل می‌کند که در حین تزریق کودک سرنگ بی‌حسی را نمی‌بیند.
ولی اگر کودک شما سرنگ بی‌حسی دندانپزشکی را دیده است از دروغ گفتن به کودک بپرهیزید. نحوه تعامل با این دسته از کودکان را به دندانپزشک واگذار نمایید.
کودکان طلاق و کودکان آسیب‌پذیر
در شرایط خاص ممکن است کودک طلاق، فوت یکی از والدین یا بستگان نزدیک را تجربه کرده باشد. یا کودکانی که در محیط خانوادگی شاهد دعوای زیاد والدین هستند احتمال دارد در دندانپزشکی دچار مشکلات هیجانی و ناسازگاری باشند.
در چنین شرایطی این موارد ویژه باید حتماً به‌طور کامل با دندانپزشک در میان گذاشته شود. این امر به دندانپزشک در تصمیم‌گیری چگونگی روند درمان کمک خواهد کرد.
رشوه دادن ممنوع!
اگر قبل از ورود به محیط دندانپزشکی قول خرید جایزه (مثلاً یک عروسک، یا دوچرخه ) یا خدماتی متفاوت (مثلاً رفتن به شهربازی) به کودک داده شود. این امر تأثیر منفی بر رفتار وی در دندانپزشکی دارد.
زیرا کودک گمان می‌کند که جایزه به این دلیل است که ازنظر والدین درمان دندانپزشکی سخت و وحشتناک است. همچنین کودک احساس می‌کند اگر ترس و ناراحتی بیشتری از خود نشان دهد جایزه بزرگ‌تری دریافت خواهد کرد.
یک هدیه کوچک و جایزه دندانپزشکی باید توسط دندانپزشک و صرفاً به‌منظور تشویق او و “در پایان کار ” به وی اعطا گردد.
تقسیم‌بندی رفتاری کودکان
رفتار کودکان در محیط دندانپزشکی یکسان نیست و دندانپزشک می‌تواند از روش‌های مختلفی برای انجام کار استفاده نماید. کودکان ازنظر رفتار در محیط دندانپزشکی به ۴ گروه زیر تقسیم می‌شوند
- دسته اول: کودکانی که به‌شدت گریه می‌کنند، می‌ترسند، رفتارهای اجتنابی شدید دارند و از درمان ممانعت می‌کنند
- دسته دوم: کودکانی که تمایلی به قبول درمان ندارند، کج‌خلقی و کناره‌گیری می‌کنند ولی این رفتارها شدید نیست.
- دسته سوم: کودکانی که درمان را قبول می‌کنند ولی برای پذیرفتن دستورات دندانپزشک احتیاط می‌کنند
- دسته چهارم: کودکانی که رابطه خوبی با دندانپزشک دارند و به کارهای دندانپزشکی علاقه‌مندند و می‌خندند و لذت می‌برند.
حضور والدین در اتاق کار دندانپزشکی
یکی از مواردی که در بسیاری از مواقع ذهن والدین را مشغول می‌سازد این است که آن‌ها تمایل دارند در اتاق کار دندانپزشکی حضورداشته باشند. این امر به‌طور کامل بستگی به نظر دندانپزشک و روش کاری وی دارد ولی دانستن دو نکته برای والدین ضروری است:
- در صورت حضور در اتاق کار از صحبت کردن با کودک خودداری نمایید زیرا این کار تأثیرپذیری کودک از دندانپزشک را کاهش می‌دهد.
- درصورتی‌که دندانپزشک از والدین بخواهد که از اتاق کار خارج شوند این کار باید فوراً و بدون مقاومت والدین انجام شود
قابل‌ذکر است که برای کودکان زیر ۳ سال و کودکان دچار معلولیت ممکن است نیاز به حضور والدین باشد.
حرف آخر
به والدین توصیه می‌گردد که درصورتی‌که ابهامات یا نگرانی‌هایی در مورد درمان دندانپزشکی فرزندشان دارند قبل از شروع کار مسائل خود را با دندانپزشک مطرح نمایند.
آنچه والدین باید قبل از مراجعه به دندانپزشک کودکان و اطفال بدانند
واژه دندانپزشکی در ذهن بسیاری از افراد همراه با تصور درد و ناراحتی می‌باشد و یکی از عوامل اصلی عدم مراجعه به دندانپزشک است. این امر در کودکان اهمیت بیشتری یافته به‌طوری‌که پایه و اساس دندانپزشکی کودکان هدایت رفتار کودکان می‌باشد.
تفاوت مهم درمان توسط دندانپزشک کودکان و اطفال در نحوه ارتباط است. در بزرگسالان ارتباط یک‌به‌یک بوده (دندانپزشک/بیمار) درحالی‌که در کودکان این ارتباط یک‌به‌دو (دندانپزشک/بیمار خردسال –والدین او) می‌باشد.
بنابراین آگاهی والدین و همکاری آن‌ها با دندانپزشک از عوامل مهم موفقیت درمان دندانپزشکی کودکان تلقی می‌گردد. در این مطلب به شایع‌ترین اشتباهات والدین و راهکارهای مناسب برای همکاری بهتر کودکان در محیط دندانپزشکی می‌پردازیم.
والدین مضطرب
بین اضطراب والدین به‌خصوص مادر و همکاری نامناسب کودک در دندانپزشکی رابطه مستقیمی وجود دارد. این تأثیرگذاری در کودکان زیر ۴ سال اهمیت بیشتری می‌یابد.
لذا والدین نباید تنش‌ها و نگرانی‌های خود در زمینه دندانپزشکی را در مقابل کودک بروز دهند. این نگرانی‌ها حتی به‌صورت غیرکلامی می‌توانند به کودکان منتقل شوند.
اطلاعات دردسرساز برای کودکان
استفاده از تعابیر مناسب و واژه‌های جایگزین برای کلمات مختلف یکی از روش‌های مورداستفاده در دندانپزشکی کودکان است.
مثلاً دندانپزشک ممکن است به‌جای کلمه ساکشن از واژه “جاروبرقی” به‌جای کلمه توربین از “مسواک برقی” به‌جای کلمه سرنگ آب از واژه ” تفنگ آب‌پاش ” و…استفاده نماید. دندانپزشک هیچگاه برای کودکان از واژه‌های سوراخ کردن دندان، بی‌حسی لب و لثه، عصب‌کشی یا کشیدن دندان استفاده نمی‌نماید.
این امر در طول درمان دندانپزشکی کودک ادامه خواهد داشت و مدیریت آن باید کاملاً به دست دندانپزشک باشد. لذا اطلاعاتی که والدین قبل از ورود به محیط دندانپزشکی به کودک می‌دهند اغلب کودک را دچار مشکل می‌نماید.
ترس از آمپول!
یکی از مواردی که حجم عمده اضطراب والدین و کودکان را تشکیل می‌دهد استفاده از آمپول و یا همان بی‌حسی هست.
والدین در این زمینه نیز نباید قبل از حضور در محیط دندانپزشکی اطلاعاتی به کودک بدهند. زیرا دندانپزشک بجای لفظ آمپول از کلماتی مانند “یک نیشگون کوچک ” یا ” شربت خواب کننده دندان ” و به‌جای بی‌حسی از کلماتی مانند ” خواب رفتن دندان ” و…استفاده می‌کند. در بعضی از مواقع دندانپزشک طوری عمل می‌کند که در حین تزریق کودک سرنگ بی‌حسی را نمی‌بیند.
ولی اگر کودک شما سرنگ بی‌حسی دندانپزشکی را دیده است از دروغ گفتن به کودک بپرهیزید. نحوه تعامل با این دسته از کودکان را به دندانپزشک واگذار نمایید.
کودکان طلاق و کودکان آسیب‌پذیر
در شرایط خاص ممکن است کودک طلاق، فوت یکی از والدین یا بستگان نزدیک را تجربه کرده باشد. یا کودکانی که در محیط خانوادگی شاهد دعوای زیاد والدین هستند احتمال دارد در دندانپزشکی دچار مشکلات هیجانی و ناسازگاری باشند.
در چنین شرایطی این موارد ویژه باید حتماً به‌طور کامل با دندانپزشک در میان گذاشته شود. این امر به دندانپزشک در تصمیم‌گیری چگونگی روند درمان کمک خواهد کرد.
رشوه دادن ممنوع!
اگر قبل از ورود به محیط دندانپزشکی قول خرید جایزه (مثلاً یک عروسک، یا دوچرخه ) یا خدماتی متفاوت (مثلاً رفتن به شهربازی) به کودک داده شود. این امر تأثیر منفی بر رفتار وی در دندانپزشکی دارد.
زیرا کودک گمان می‌کند که جایزه به این دلیل است که ازنظر والدین درمان دندانپزشکی سخت و وحشتناک است. همچنین کودک احساس می‌کند اگر ترس و ناراحتی بیشتری از خود نشان دهد جایزه بزرگ‌تری دریافت خواهد کرد.
یک هدیه کوچک و جایزه دندانپزشکی باید توسط دندانپزشک و صرفاً به‌منظور تشویق او و “در پایان کار ” به وی اعطا گردد.
تقسیم‌بندی رفتاری کودکان
رفتار کودکان در محیط دندانپزشکی یکسان نیست و دندانپزشک می‌تواند از روش‌های مختلفی برای انجام کار استفاده نماید. کودکان ازنظر رفتار در محیط دندانپزشکی به ۴ گروه زیر تقسیم می‌شوند
- دسته اول: کودکانی که به‌شدت گریه می‌کنند، می‌ترسند، رفتارهای اجتنابی شدید دارند و از درمان ممانعت می‌کنند
- دسته دوم: کودکانی که تمایلی به قبول درمان ندارند، کج‌خلقی و کناره‌گیری می‌کنند ولی این رفتارها شدید نیست.
- دسته سوم: کودکانی که درمان را قبول می‌کنند ولی برای پذیرفتن دستورات دندانپزشک احتیاط می‌کنند
- دسته چهارم: کودکانی که رابطه خوبی با دندانپزشک دارند و به کارهای دندانپزشکی علاقه‌مندند و می‌خندند و لذت می‌برند.
حضور والدین در اتاق کار دندانپزشکی
یکی از مواردی که در بسیاری از مواقع ذهن والدین را مشغول می‌سازد این است که آن‌ها تمایل دارند در اتاق کار دندانپزشکی حضورداشته باشند. این امر به‌طور کامل بستگی به نظر دندانپزشک و روش کاری وی دارد ولی دانستن دو نکته برای والدین ضروری است:
- در صورت حضور در اتاق کار از صحبت کردن با کودک خودداری نمایید زیرا این کار تأثیرپذیری کودک از دندانپزشک را کاهش می‌دهد.
- درصورتی‌که دندانپزشک از والدین بخواهد که از اتاق کار خارج شوند این کار باید فوراً و بدون مقاومت والدین انجام شود
قابل‌ذکر است که برای کودکان زیر ۳ سال و کودکان دچار معلولیت ممکن است نیاز به حضور والدین باشد.
حرف آخر
به والدین توصیه می‌گردد که درصورتی‌که ابهامات یا نگرانی‌هایی در مورد درمان دندانپزشکی فرزندشان دارند قبل از شروع کار مسائل خود را با دندانپزشک مطرح نمایند.
